رشد میوه خرما چه فرایندی را طی می کند؟ مدت زمان رشد میوه خرما از گرده افشانی تا بلوغ میوه چقدر است؟
میوه خرما یکی از میوه های تولید شده در شرایط اقلیمی گرم است. این میوه در برخی از استان های ایران که از آب و هوایی گرم برخوردارند، تولید می شود.
دوره رشد و نمو میوه خرما شامل هفت مرحله به شرح زیر می باشد:
- مرحله اول: این دوره از زمان تلقیح گل که در حوالی ۲۷ اسفند ماه تا اوایل اردیبهشت ماه است، آغاز می شود. در این دوره تقسیم سلولی در کلیه قسمت ها انجام می شود.
- مرحله دوم: در این دوره از رشد که معمولا از اوایل نیمه دوم اردیبهشت ماه تا اوایل دهه اول خرداد است. تقسیم سلولی در قسمت پائین میوه به حداکثر می رسد و در میان بر میوه مراحل اولیه تشکیل هسته آغاز می شود.
- مرحله سوم: در این دوره کلیه سلول های قسمت مریستم پائینی به سرعت طویل می شوند.
- مرحله چهارم: این دوره از رشد از اواخر دهه سوم تا دهه دوم تیر ماه است. سلول های انتهایی و میانی نیز طویل تر می شوند و میوه حداکثر وزن خودش را در همین دوره پیدا می کند.
- مرحله پنجم: از اواخر تیرماه تا اواخر مرداد ماه است. رنگ میوه در این دوره از سبز به بنفش یا زرد کم رنگ تبدیل می شود.
- مرحله ششم: در این دوره که شهریور ماه است، تغییرات اندکی در اندازه سلول ها روی می دهد و درصد وزن ماده خشک میوه بطور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.
- مرحله هفتم: در این دوره از اواخر شهریور ماه آغاز و تا اوایل آبان ماه ادامه دارد. در این دوره دیواره سلول ها سست و بافت میوه نرم و اندازه میوه تا حدی کوچکتر می شود.
در تقسیم بندی کلی تر، دوره های رشد میوه را به دوره های زیر تقسیم کرده اند:
دوره اول (بستن میوه): در طول این دوره تخم تلقیح شده، شروع به رشد و نمو می کند و میوه شکل خود را می یابد.
دوره دوم (رشد میوه):در طول این دوره، رنگ میوه هنوز سبز است و مواد غذایی مورد نیاز خود را دخیره می کند. به این مرحله اصطلاحا کیمری می گویند.
دوره سوم (رسیدن میوه): در این دوره که به آن خلال (خارک) گفته می شود. رنگ میوه تغییر می کند. و زرد یا قرمز مایل به قهوه ای می شود. همراه این تغییر رنگ، فعالیت های انزیمی در میوه زیاد و مواد ذخیره ای در بافت ها تغییر ماهیت می دهند.
وزن لازم برای طی این دوره، در ارقام مختلف متفاوت است و تابع عواملی مانند حرارت، نور، رطوبت، نوع و ترکیب خاک، سن درخت و زمان تلقیح گل است. در بسیاری از ارقام درخت خرما، رسیدن میوه خرما و نرمی بافت آن از نوک آغاز می شودو به تدریج به انتها می رسد. اما در برخی از ارقام رسیدن میوه از وسط آن آغاز می شود.